سوره انسان
/ آشنايى با سوره انسان
آشنايى با اين سوره
در آستانه سوره ديگرى قرار داريم. پيش از هر چيز به شناسنامه آن مى نگريم و براى آشنايى با آن نكاتى را از نظر مى گذارنيم:
1 - نام اين سوره
اين سوره مباركه با چهار نام خوانده شده است، كه عبارتند از «انسان»، «دهر»، «ابرار» و «هل اتى» كه هر چهار نام اين سوره از خود آيات آن دريافت مى گردد.
2 - فرودگاه اين سوره
در مورد فرودگاه اين سوره ديدگاه ها يكسان نيست:
1 - به باور پاره اى اين سوره در مكّه و در كنار خانه خدا فرود آمده است.
2 - اما به باور بسيارى از جمله «مجاهد» و «قتاده» در مدينه فرود آمده است.(179)
3 - گروهى برآنند كه جز يك آيه از اين سوره(180) بقيه آيات در مدينه فرود آمده و اين يك آيه «مكّى» است.
4 - و گروهى نيز برآنند كه از آيه 1 تا 22 در مدينه فرود آمده است و 8 آيه آخر سوره در مكّه و كنار خانه خدا.
3 - شمار آيه ها و واژه ها و حروف اين سوره
به باور همه مفسران اين سوره داراى 31 آيه است، و از 242 واژه و 1052 حرف پديد آمده است.
4 - پاداش تلاوت آن
از پيامبر گرامى آورده اند كه در اين مورد فرمود:
من قرأ سورة هل أتى كان جزائه على اللّه جنة و حريرا.(181)
كسى كه سوره «هل اتى» را آن گونه كه بايد بخواند و از آن شمع زندگى برافروزد، پاداش او از جانب خدا بهشت پرنعمت و لباس هاى زيباى بهشتى است.
و نيز از امام باقر آورده اند كه فرمود:
و من قرأ سورة هل اتى فى كل غداة خميس زوجه اللّه من الحور العين مائة عذراء و اربعة الاف ثيب، و كان مع محمد(ص).(182)
هر كس سوره «هل اتى» را در نماز بامدادى روز پنجشنبه تلاوت كند، خداى فرزانه هزاران حوريه بهشتى را به ازدواج او در خواهد آورد، و در سراى آخرت با پيامبر گرامى همدم خواهد شد.
5 - دورنمايى از مفاهيم اين سوره
در آيات روح پرور و زندگى ساز اين سوره مباركه مفاهيم جان بخش و دل انگيزى آمده است كه بخشى از آنها عبارتند از:
موهبت آزادى و حق انتخاب،
آفرينش شگفت انگيز انسان،
پاداش شكوهبار نيكان و پاكان بارگاه خدا،
اوصاف پنج گانه «ابرار»
پاداش متنوع خوبان،
سازش ناپذيرى با خودكامگان،
هشدار به انتخاب نادرست راه زندگى،
برنامه پيامبر براى ايجاد تحول مطلوب.